Tiktak, tiktak. De bewoners van het dorp Pesariis, in het noordoosten van Italië, hebben geen excuus om te laat te komen op het werk. Ze wonen immers in ‘the clock town’, waar het uur zowat op elke hoek van de straat weergegeven wordt. Alleen al langs de ‘monumental Clock-Making Route’ kom je meer dan tien klokken tegen. Ze meten de tijd onder andere met water, zonlicht en gewichten en geven je meer inzicht in de geschiedenis van de tijdmeting.
Solari-borden
In de 18e eeuw werd Fratelli Solari opgericht in Pesariis, een familiebedrijf dat zich specialiseerde in de productie van torenklokken en wandklokken. Rond 1940 traden Remigio en Fermo Solari op de voorgrond, twee broers binnen de familie. Ze trokken naar Udine om er een nieuw bedrijf op te richten, Solari di Udine, en zorgden voor een aantal belangrijke ontwikkelingen op het vlak van tijdmeting.
De meest opmerkelijke uitvinding van dit inventieve duo moet wellicht de split-flap fisplay zijn: een systeem waarbij bedrukte flappen geroteerd worden om letters en cijfers weer te geven. Deze ‘Solari-borden’ bleken de ideale manier te zijn om de vertrektijden weer te geven in treinstations en luchthavens. Zelfs tot op de dag van vandaag vind je ze hier en daar terug op openbare plekken. Denk maar aan het informatiebord in de vertrekhal van Brussels Airport. Een leuk weetje is trouwens dat het eerste Solari-bord geplaatst werd in België in 1956, in het station van Luik-Guillemins.
De ‘monumental Clock-Making Route’ start aan de Giant Flaps Clock, een gigantische split-flap display aan een parking (bekijk hier de locatie in Google Maps).
Zonnewijzers en planisferen
De zonnewijzers die je onderweg tegenkomt herinneren aan een ver verleden, toen er nog geen mechanische klokken uitgevonden waren en men zich voor het meten van de tijd moest baseren op de astronomische cycli. De stand van de zon en de sterren speelde hierbij een belangrijke rol. Bij de ‘Analemmatica Sundial’ bijvoorbeeld kan je de tijd aflezen aan de hand van je eigen schaduw. De dreigende, grijze lucht maakt het voor ons onmogelijk om dit uit te testen, maar misschien lukt het jou wel als je hier ooit bent?
Achter de kerk van Pesariis kan je dan weer aan de slag met een zogenaamde planisfeer, een sterrenkaart met datum- en tijdschalen. Planisferen en zonnewijzers kunnen we tot de oudste methodes rekenen op vlak van tijdmeting, net als de waterklok.
Nóg meer klokken vind je in het dorpsmuseum. Van zeldzame, primitieve exemplaren tot de meer recente uurwerken. Hou er wel rekening mee dat het museum beperkte openingsuren heeft.
Pittoreske dorpskern
Pesariis is zo ongelooflijk mooi! Niet alleen de opvallende klokken maar ook de kunst, die hier en daar subtiel is aangebracht op de gevels van de huizen, wekt het dorp tot leven. Conclusie? Pesariis mag best een verborgen parel genoemd worden in Friuli-Venezia Giulia! Het dorp mag dan wel minuscuul zijn, de culturele waarde die het met zich meedraagt is monumentaal.
Logeertip
We logeren enkele nachten in een afgelegen vakantiehuis van Albergo Diffuso La Marmote, vlakbij de Oostenrijkse grens. Ergens waar er geen wifi of 4G is en zelfs amper bereik. In een vorige blogpost lees je alles over ons offline avontuur in de Karnische Alpen.
