Waar komt de dalahäst vandaan?

Een Dalapaard, ofwel een ‘dalahäst’ in het Zweeds, is een houten paardje dat met de hand uitgesneden en beschilderd wordt. Doorheen de tijd is het Dalapaard uitgegroeid tot hét symbool van Zweden. Maar waar komt het vandaan, en wat is het verhaal erachter? Je leest het hier.

Het verhaal achter de dalahäst

De oorsprong van de Dalapaardjes gaat tot wel honderden jaren terug in de tijd, toen houthakkers de bossen introkken om hout te kappen. Ze bleven vaak overnachten in een boshut. Om de lange winteravonden door te komen, knutselden ze houten paardjes als speelgoed voor hun kinderen. Een paard was destijds van onschatbare waarde voor de houthakkers, als trouwe metgezel en harde werker. Langzaam maar zeker werden de houten paardjes op de markt gebracht, maar het was pas in de jaren ’30 dat het Dalapaard aan internationale bekendheid won. In 1939 werd er immers een reuzegroot Dalapaard tentoongesteld op de Wereldtentoonstelling in New York en dat werd een groot succes. Het Dalapaard is sindsdien een symbool voor Zweden, en meer bepaald voor de regio Dalarna.

Nusnäs, bakermat van de dalahäst

Dalarna is een bosrijke provincie in midden-Zweden. In Nusnäs, een klein dorpje aan het Siljanmeer, zijn meerdere werkplaatsen gevestigd waar de Dalapaardjes traditioneel vervaardigd worden. Je kan de werkplaatsen bezoeken om te zien hoe de paardjes gemaakt worden, en je kan er natuurlijk ook een mooi exemplaar uitkiezen om mee te nemen naar huis. Zo’n Dalapaardje is niet goedkoop, maar als je weet dat elk exemplaar met de hand gemaakt wordt, is dat wel te begrijpen. Breng zeker een bezoekje aan Grannas A. Olsson, de oudste werkplaats in het dorp. Het bedrijf werd opgericht in 1922. Iets verderop ligt het bedrijf Nils Olsson, dat enkele jaren later opgericht werd. Ik bezocht beide werkplaatsen.

Het productieproces

De grove vorm wordt eerst uitgesneden uit een blok hout, om het dan verder af te ronden met een mes. Dit gebeurt in verschillende stappen. Nadat het paard een verfbad gekregen heeft met de basiskleur wordt het bloemenpatroon er met de hand op geschilderd. Hoewel het traditionele Dalapaard rood is, is het nu verkrijgbaar in zowat alle kleuren en formaten. Elk Dalapaard is uniek.

Nusnäs

Het Dalapaard mag dan wel de hoofdreden van je bezoek aan Nusnäs zijn, laat het niet de enige reden zijn. Nusnäs is een ongelooflijk charmant, landelijk dorpje op wandelafstand van het Siljanmeer. Ik bezocht Nusnäs in het midzomer weekend. Na mijn bezoek aan de traditionele werkplaatsen, ging ik midzomer vieren samen met de lokale bevolking. Hoe dat verlopen is, lees je hier.